Google translate


Een mini gids

- Klassieke Hymers: de basis-informatie -

(laatste update: augustus 2023)

 

  

 

Auteur: Ron Bentham

Vertaling & aanvulling: Rob Zeijen

INHOUD

 

__________

Veel voorkomende problemen van het voertuig

 

Mercedes

Fiat

 

__________

Het woongedeelte van de Hymer 

Schade aan uw camper

Reserve onderdelen

 

 


De Gids


Inleiding

Veel eigenaren nemen de camper zoals die is. Als je net je eerste Classic hebt gekocht (of je wilt er een gaan kopen) en geen idee hebt hoe het werkt, dan zal deze uiterst eenvoudige gids je op weg helpen.

Deze handleiding zou nuttig moeten zijn voor de meeste Hymer-eigenaren van vóór 95. Maar hou er rekening mee dat er veel verschillen kunnen zijn, vooral met koelkasten en electra.

Nieuw in de update van maart 2020 - meer foto's, bijgewerkte informatie en een nieuwe sectie aan het einde over veel voorkomende fouten, schade en leveranciers.


Elektriciteit

Het eerste om te onthouden is dat een camper een opbouw is op een chassis van een bedrijfswagen, zelfs degenen die eruitzien alsof ze geen herkenbare cabine hebben, de integralen.
Zie het busje als een "lading" op een chassis van een leeg busje. Mercedes of Fiat maakten de motor, bedieningselementen en chassis, en Hymer bouwde er vervolgens het woongedeelte op. 

Dit betekent dat alle elektra systemen gescheiden zijn: van het voertuig en van het woongedeelte.

Dus je hebt Hymer-elektriciteit en je hebt Fiat- of Mercedes-elektriciteit en de twee systemen zijn volledig gescheiden. Daarom heeft het busje 2 zekeringkasten: één voor de Hymer-zijde (het woongedeelte en één voor de Fiat- of Mercedes-zijde.
Zorg dat je weet waar de voertuig-zekeringen zijn.

Je hebt twee accu’s. Een voor het Mercedes- of Fiat voertuig en een voor het woongedeelte van uw Hymer en ze zijn volledig gescheiden.

 

Deze twee accu’s zijn van fundamenteel belang voor uw begrip en worden vanaf nu HA genoemd voor het woongedeelte en SA voor voertuig- / startmotor.

SA

Startaccu

Mercedes of Fiat

Starten

HA

Huishuidaccu 

Hymer

Woongedeelte

 

Beide accu's worden tijdens het rijden door de motor opgeladen. Dus wanneer u ter plaatse aankomt, moet u 2 volledig opgeladen accu’s hebben. De Huishoud Accu voedt dan uw woonruimte en de StartAccu doet helemaal niets. Dit betekent dat als de HuishoudAccu leeg zou raken het busje altijd zal starten en zodra u dat doet, zal de HuishouAccu weer worden opgeladen vanaf de motor. StartAccu-stroom wordt nooit gebruikt om te leven - het is alleen om het busje te starten.

Een veelgemaakte fout is om de koplampen of stadslichten de hele nacht aan te laten waardoor de StartAccu leeg loopt. Niets kan dit voorkomen, behalve deze gewoonte afleren! 

Alle buitenverlichting - stadslichten remlichten enz. Zijn gezekerd vanuit de zekeringkast van het busje. Zoek uit waar deze zekeringkast zit en zorg voor reserve zekeringen. Elke camper behoort ook een instructieboekje te hebben van het busgedeelte. Dus van Mercedes of van Fiat. Daar staat de plaats van de zekeringkast  van het voertuig ook in.

Alle interieur verlichting van het woongedeelte is gezekerd vanuit de Hymer-zekeringkast.

zekeringen hymer woongedeelteOp Mercedes is er meestal een accubak met beide accu's  de huishoudAccu én de StartAccv Het woonzekering-paneel grenst aan de linkerknie van de bestuurder.

Op Fiats en derivaten zit de StartAccu meestal onder de motorkap en de HuishoudAccu onder een van de voorstoelen. Het zekeringenpaneel voor bewoning bevindt zich meestal ook bij de linkerknie van de bestuurder. 

De zekeringkast in klassiekers maakt gebruik van de oude stijl Bosch-zekeringen. Deze zijn nog steeds online beschikbaar. Zorg dat je reserve exemplaren hiervan hebt. 

Achter het zekeringenpaneel zit een doos, die je eruit kunt trekken als je de 4 schroeven verwijdert.
In deze doos zitten 2 relais en de shunt. 

1. Het kleine relais is van de koelkast. Dit relais zorgt ervoor dat als de motor loopt de koelkast ook op 12V kan functioneren (D+ schakeling).
2. Het dikkere relais is het scheidingstelais tussen motor accu en huishoud accu.

 

Bij electra-problemen kan het de moeite waard zijn om de verbindingen van deze beide relais een keer schoon te maken.

De zekeringen van het voertuig bevinden zich meestal ergens in de voetenruimte van de passagier. Onder het dashboard.

Er is een grote rode schakelaarhandgreep vlakbij de zekeringenkast. Je kunt het niet missen. Dit is de 12v noodstopschakelaar. Normaal is de "aan" positie naar beneden. 

Om het woongedeelte uit te schakelen, draait u het in beide richtingen zodat het eruit springt. Dit is woonzekeringen hymeralleen voor noodgevallen, normaal gesproken moet het aan blijven. U kunt het desgewenst in de winterstalling uitschakelen. 

Als je een brandgeur ruikt, zoals plastic brandlucht, draai met deze grote rode schakelaar de 12V canperstroom uit en vervolgens trek je de stekker uit het buiten stopcontact als je thuis of op de camping aangesloten bent op 230V.
Branden zijn zeldzaam, maar ze gebeuren wel. Zorg ervoor dat je een grote, up-to-date brandblusser, een goede rookmelder en een koolmonoxide-alarm hebt. Zeker als je kinderen hebt.

Omdat er zoveel verschillende indelingen zijn is er ook verschil in aanleg van het electrisch systeem in het woongedeelte van de camper. 

Leer je camper kennen. Verwijder telkens één zekering in het woongedeelte en kijk wat er allemaal uitgevallen is. Maak hier een lijstje van. Zo weet je bij een storing makkelijk welke "groep" het eventueel gaat.

Lees verder.........


Controlepaneel 

De meeste klassiekers hebben een paneel van 2 meters. Op de ene staat 'Spannung' en op de andere 'Strom'.
Dit is Duits voor spanning en vermogen.

Naast de linkermeter, spanning, is een schakelaar gemarkeerd met Batterij 1 en Batterij 2. Het is een tuimelschakelaar. Wanneer u op een van beide kanten er op drukt, moet de meter oplichten en de naald geeft de spanning van de batterij aan. 

Batterij 1 is de StartAccu en de waarde mag nooit veranderen wanneer u geparkeerd staat.

Batterij 2 is de HuishouAccu, en dit zal zeer geleidelijk afnemen van meer dan 12v tot onder 11v als u de stroom van uw HA gebruikt. U zult zien dat de wijzerplaat niet alleen in volt is gekalibreerd, maar ook in groene en rode zones!
U moet de batterij niet in de rode zone laten lopen. Sterker nog, naar moderne maatstaven begint de rode zone een beetje te laag, je zou niet echt een batterij onder de 11,5 of 12v moeten laten draaien. Maar de oude Hymer-meters zijn niet zo nauwkeurig als moderne digitale meters, dus er is een beetje speling.

U kunt een indicatie krijgen over de gezondheid van uw batterij door naar de spanningsmeter te kijken, maar alleen wanneer de batterij "rust", dwz niet wordt opgeladen of ontladen.
Dus als je zonne-energie hebt, wacht dan tot de nacht. Een volledig opgeladen batterij "rust" op 12,8 V en zal bij het ontladen tot net onder 12 V dalen. Dus als u 's avonds alleen op batterijvoeding werkt, kunt u een indicatie krijgen van hoe goed uw batterij in uw behoeften voorziet. Als het regelmatig minder dan 12 V is voor bedtijd, misschien nadat je een tv of iets anders hebt gebruikt, dan is het misschien tijd om naar je systeem te kijken - regelmatig een 12 V-batterij ontladen tot 11 V en lager zal de levensduur verkorten - maar dat hangt ervan af op de kwaliteit van de batterij.

De rechter meter - Strom - heeft de naald altijd in het midden - bekend als "midden nul". Groene zone rechts van de naald en Rode zone links. Als de naald in het rood staat, gebruikt u stroom. Als de naald in het groen staat, krijgt de HA stroom door te worden opgeladen. 

Als de motor draait, of bij aansluiting op 230V bij camping of thuis.(later meer bij aansluiting), zou u de naald in het groen moeten zien.  Het is alleen ter informatie. Maar door ernaar te kijken wanneer u dingen in- en uitschakelt en deze te vergelijken met de spanning van Batt 2 (HA), moet u na verloop van tijd vertrouwd raken met het voedingssysteem in uw busje, en het is goed voor het oplossen van problemen. Het is gekalibreerd, maar nogmaals, het is volgens moderne standaarden niet erg nauwkeurig.

Bovenstaande uitleg gaat er vanuit dat alle wijzigingen aan het stroomcircuit van het woongedeelte op de correcte wijze zijn aangebracht. Met name de aansluiting van zonnepanelen wordt vaak niet weergegeven.

Een zeer handig en goedkoop accessoire dat in een klassieke camper past, is een digitale voltmeter. Een digitale meter met 2 decimalen is veel beter dan een oude analoge naaldmeter.
Tegenwoordig heeft elke eigenaar veel USB-aansluitingen nodig. Deze zijn eenvoudig te monteren en sommige van de betere hebben ook een digitaal spanningsdisplay.

Houd er dus rekening mee dat als u zonnepanelen heeft gemonteerd, de lading hiervan mogelijk niet wordt aangegeven door de Strom-meter. Zonnepanelen waren geen fabrieksoptie en werden vaak rechtstreeks op de batterij gemonteerd en niet via de meter.

Terwijl u bent aangesloten op 230V op camping of thuis, zal de spanningsmeter de hele tijd boven de 13v staan ​​en zal de Strom-meter over het algemeen de hele tijd in het groen blijven.

Helemaal links is een schakelaar gemarkeerd met Frischwasser / Abwasser - dit betekent Verswater / Grijswater en als erop wordt gedrukt, wordt het niveau van de drinkwatertank of de grijswatertank aangegeven.
Het onderste deel van de meter is gekalibreerd "leer" 25% 50% en 75% en "voll". leer = leeg, voll = vol. Het is geen doorlopende weergave. Het niveau wordt niet aangedreven door een vlotter zoals in een benzinetank op een auto. Er zitten 4 sensoren in de tank, dus de naald springt tussen de 5 posities. Het is slechts een ruwe indicatie. In oude campers raakt dit systeem vaak verstopt met vuil op de naalden en stopt het na vele jaren met werken.

In het midden van het paneel staat de gevreesde "schakelaar zonder naam". Dit is een extra schakelaar voor opties en / of door de eigenaar aangebrachte aanpassingen. De jouwe kan al dan niet iets doen. In veel campers heeft het geen functie. Mogelijke toepassingen zijn bekend: waterpomp schakelaar, buiten verlichting schakelaar.

Daarnaast staat vaak een schakelaar genaamd "Lufter". Dat betekent "ventilator", de ventilator in de ruimte boven het fornuis, om kookdamp af te voeren. Er moet een hendel onder het paneel zitten die een externe ventilatie opent en sluit door middel van een schuif.
Alle campers zijn anders, dus bekijk de jouwe en werk het uit.

Aan de rechterkant zit een lichtschakelaar genaamd "Licht" die de keukenverlichting bedient. Op veel campers is er ook een schakelaar bij de toegangsdeur voor dit licht - vergelijkbaar met de hotelschakelaars die het trappenhuis in een huis bedienen.

Bij de meeste klassiekers is het hele bedieningspaneel bevestigd met slechts 3 schroeven langs de onderzijde van de voorlip en als u deze losdraait, draait het paneel naar beneden.


230V Elektrische buiten aansluiting 

 

Er is een stopcontact aan de zijkant van uw camper en u moet een kabel hebben die u op een camping of thuis (met een geschikte kabel) op het lichtnet kunt aansluiten.

Bij de meeste campers is er ergens in de keuken een stopcontact, en indien aanwezig ook in de tv-kast. Alle campers zijn verschillend, dus zoek uit waar ze zitten in jouw camper. 

Je kunt er meestal alles op aansluiten dat je thuis zou doen, maar niet altijd. Veel campings beperken de hoeveelheid stroom die beschikbaar is via de aansluiting.

Wordt op een camping vaak aangegeven als bijvoorbeeld “6A” . Dat betekent dat u maximaal 230x6= 1380 W mag aansluiten

Dus alles wat veel stroom verbruikt zoals waterkokers, haarföhn, broodroosters, etc.  Let op: kijk op het typeplaatje van het apparaat. Bij een te hoog gebruik kan de camping zekering uitgaan. Alle campings zijn verschillend. De meeste mensen gebruiken gas om water te verwarmen. Tv's en laptops en de meeste andere dingen kunnen via deze stopcontacten worden gevoed en de stopcontacten zijn alleen aktief als ze zijn aangesloten op het campingnet.

Voor de technisch georiënteerde meeste Britse campings gebruiken 10amp zekeringen wat overeenkomt met ongeveer 2300w of 2,3kw. Dit is meer dan genoeg voor haardrogers, magnetrons, waterkokers, olieradiatoren, kleine luchtverhitters en koffiemachines. 

Europese campings hebben soms lagere maximale belastingen - 6 amp of zelfs minder.
Bij twijfel: Vraag dat na bij de camping receptie.

Terwijl je bent aangesloten via de stroompaal van het camping-net, wordt je HuishouAccu opgeladen door de acculader. Meestal is dit een klein blauw Schaudt kastje dat ergens verstopt zit. De StartAccu wordt NIET opgeladen. 

Soms geeft het een zacht gezoem. Het zou gewoon moeten werken en je zou moeten zien dat de Strom-naald in het het keuken display naar groen gaat als hij is aangesloten. 

Je moet onthouden dat wanneer je bent aangesloten op een camping paal, al je lichten in de woonruimte en ventilators, in feite alles dat werkt op 12v als je niet bent aangesloten, nog steeds worden gevoed door de HuishoudAccu. Maar de HuishoudAccu krijgt voldoende lading van de batterijlader om dit gebruik te compenseren en opgeladen te blijven op een camping.
De enige dingen in de camper die daadwerkelijk 230V gebruiken, zijn de koelkast en de oplader, plus alles wat je zelf in de stopcontacten steekt. Al het andere werkt nog steeds op 12v, ook al ben je aangesloten op een stroom paal van de camping.

Volgens moderne maatstaven is de originele Hymer-oplader oude technologie. Moderne opladers zijn digitaal en kunnen uw batterij beter opladen en onderhouden wanneer ze via de buitenaansluiting aangesloten zijn op 230V. 

Hoewel er geen dringende reden is om te veranderen - als het werkt, repareer het dan niet - als de situatie zich voordoet dat uw batterijlader de geest opgeeft en moet worden vervangen, vervang hem dan door een moderne digitale oplader van 10 tot 15 ampère.
Vraag op de FB-groepen en forums om aanbevelingen of raadpleeg uw dealer als u die heeft. (Let op - dit geldt voor campers van vóór  1995 met een aparte oplader. 1995 is ongeveer de tijd dat ze begonnen met het plaatsen van "Elektroblock" -laders van Schaudt. Als uw camper (de meeste pre 95-klassiekers hebben dit niet) een Elektroblock heeft, dan is dit is niet op u van toepassing. Vraag bij twijfel.

 


Lichtnet 230V

Ergens in de camper staat een kleine aardlekschakelaar - vergelijkbaar met die thuis, maar veel kleiner. Het heeft een schakelaars die de stroom in noodgevallen of een storing zullen afsluiten. 

==> Je moet weten waar deze aardlekschakelaar in jouw camper zit, (vaak vlakbij de plaats waar aan de buitenzijde de 230V aansluiting zit) want het is de eerste plaats om te kijken of de stroom uitvalt. 

Om de in de laatste alinea genoemde redenen blijven de lichten en ventilatoren aan als de stroom uitvalt, maar de koelkast en de oplader stoppen met werken als deze uitvalt. Leer dus hoe u kunt herkennen wanneer u een werkende 230V aansluiting hebt en wanneer niet. 

Veel koelkasten vol eten zijn geruïneerd en een HA loopt plat, terwijl je dacht dat je was aangesloten op het camping-electriciteitsnet, maar dat niet was. 

Het groene lampje op de koelkast is, indien aanwezig, de gemakkelijkste indicatie hiervan. Veel eigenaren hebben de gewoonte om op de knop Batterij 2 te drukken wanneer ze er langs lopen. Bij aansluiting op een stroom-paal moet het altijd ruim 13v zijn. Als de waarde daalt terwijl je wel aangesloten bent op de streem paal van de camping, zoek dan naar een reden.

 

AC meter 230V camperEen kleine digitale 230V AC meter is een goedkoop handig accesoire.
Steek het in een stopcontact en kijk of er stroom op staat.

Ook kun je op een camping snel kijken of de stroomvoorziening van "je paal" in orde is.

Een volledig opgeladen HA zou voldoende moeten zijn voor een weekend wild kamperen zonder aansluiting, uitgaande van normaal gebruik. Maar ja, wat is normaal. Veel informatie over campertechniek kun je vonden op 

https://mickelmoen.blogspot.com en op https://www.zwiebelfam.nl 


Omvormers

Een omvormer zet 12v accuvermogen om in 230v als je niet aangesloten bent. Soms op al je 230V wandcontactdozen soms op een paar.
Een omvormer is niet gemonteerd als originele uitrusting, dus valt buiten het bestek van dit artikel.
Als je er echter een hebt, maak er dan kennis mee en laat je uitleggen hoe het werkt - vraag het op een groep of forum.

Hetzelfde geldt voor zonnepanelen


Zonnepanelen

Zonnepanelen werd in de fabriek niet door Hymer gemonteerd, maar veel campers hadden zonnepanelen door de dealer gemonteerd toen de camper gloednieuw was. Je zou dus een origineel zonne-energie systeem kunnen hebben dat bijna 30 jaar oud is. Of het kan op elk moment sindsdien door een vorige eigenaar of dealer zijn gemonteerd. 

Het werkt al dan niet goed - geen manier om het te weten zonder het te testen. Het is echter redelijk om te zeggen dat moderne zonnestelsels veel efficiënter zijn dan 30 jaar geleden, en veel goedkoper - dus als u zonne-energie wilt, zorg er dan voor dat uw systeem goed werkt.


Watersysteem.

Ergens in je busje staat een schoonwatertank. Je vult de tank met water - doe er alsjeblieft geen diesel in!
In de tank zit een dompelpomp. In elke kraan zit een verborgen elektrische schakelaar die een microschakelaar wordt genoemd. Als je een kraan opent, werkt de pomp en komt er water uit. De pomp heeft een zekering in het woonzekeringpaneel. (voorzijde camper) bij de linker knie van de bestuurder.

Het is geen druksysteem zoals in een huis, hoewel er een lichte druk is. Een veel voorkomend probleem is dat het miniscule  schakelaartje in de kraan niet werkt, waardoor de pomp niet werkt. U kunt dit bewijzen door de defecte kraan te open te draaien. Als er dan niets gebeurd en vervolgens opent u een andere kraan: dan zou er  water uit beide kranen moeten komen. (de andere kraan met een goede schakelaar schakelt dan de pomp in)
Dit is tevens een handige nood-oplossing als u een defecte schakelaar heeft - totdat u deze kunt repareren.

Kunt u het tankwater drinken? Over het algemeen ja. Maar oude bestelwagens kunnen een beetje besmet raken, dus gebruik je neus. Er zijn allerlei manieren om de tank en leidingen te reinigen - het is precies hetzelfde als een caravan of boot.

Sommige campers hebben naderhand wel een druksysteem aangebracht. Dan kunnen er normale kranen gebruikt worden zonder schakelaartje. lees verder....

De schoonwatertank heeft in de bodem vaak een afsluitdop, waardoor je de tenk helemaal leeg kunt laten lopen. Ga met de hand door de grote binnenopening en ga al voelend op zoek naar deze afsluitdop zodat u weet waard die zit.


Afvalwater - Grijs water

Het afvalwater gaat via de afvoerplug naar een tank, de "grijze" tank. Deze tank hangt onder uw camper. Ergens op de tank buiten zit de afvoer. Soms met een klep, die je met een schuif opentrekt. Soms met een ronde afvoerplug, waar je een slang op kunt aansluiten. 

Je maakt de tank leeg door met de camper boven een rooster van een putje te rijden. Soms zit er een verlengslang verborgen in de achterbumper van het busje. Als je geluk hebt, geeft de meter op het bedieningspaneel boven de keuken het niveau van vers en grijs water in je tank weer. Zo niet, dan moet je raden, maar het is normaal om gewoon je grijze tank te legen wanneer je de kans krijgt - meestal wanneer je vers vult.

De grijze tank ruikt soms in de zomer een beetje. Veel eigenaren verwarren deze geur met het toilet - dat is het niet. Wat er gebeurt, is dat de grijze tank nooit echt vol raakt - hij wordt regelmatig geleegd, dus wat er na vele jaren gebeurt, is dat er vuiligheid achterblijft in de bovenste helft van de tank, en het wordt erger in de zomer als het warm is en de geur door de gootsteen gaten naar binnenkomt. 
U kunt het probleem minimaliseren door regelmatig een scheutje bleekmiddel door elk afvoer gat te spoelen - u hebt niet veel nodig.
Een andere favoriet die je online zult zien, is goedkope cola - sommigen zeggen "onzin", maar je kunt het proberen.
Als het te erg wordt, is het een goede truc om de grijze tank grotendeels te vullen en als laatste een vaatwastablet op te lossen in warm water en dat via het keukentje in de afvoer tank te laten lopen. Ga vervolgens een mooie lange rit maken en tot slot de tank leeg te maken. Dit moet ook de bovenste delen van de tank reinigen en het probleem verbeteren.


Warm water 

De meeste camper hebben een Truma-ketel (maar misschien niet identiek) die ergens in een kast of onder het bed verstopt zit. Het is eigenlijk een grote pan met water in een doos, verwarmd door gas en gecontroleerd door elektriciteit.  

Er is een bruin schakelkastje met een schakelaar en een draaiknop. 

Met de rode schuifschakelaar schakel je de boiler in en uit. Met de draaiknop stel je de temperatuur in, van lauw tot gloeiend heet. Zo simpel is het.

Het heeft water en gas en 12V elektriciteit nodig - u schuift de schakelaar aan en na een paar seconden hoort u een getik (van de ontsteking van de gasbrander) en het groene lampje gaat branden. Als je vervolgens een rood lampje krijgt, is er iets mis. De meest voorkomende redenen voor een rood lampje zijn een lege HuishoudAccu (dan werkt immers de electronica van de boiler niet meer) of geen gas.
Soms zit er na wisseling van gasflessen wat lucht in de de gasleiding. Een paar keer de startprocedure  herhalen kan helpen.
Heb geduld!
Een andere veel voorkomende fout is een verstopt rookkanaal - vrij vaak na opslag in de winter hebben dieren of insecten zich buiten in het rookkanaal genesteld. Om dit te voorkomen moet er een winterkapje zijn, maar die gaat vaak verloren en wordt vergeten. De kachel werkt niet als de winterafdekking er op zit.

 

Er zit 10 liter in de tank en het duurt ongeveer 20 minuten. Je kunt een ontspannen douche nemen voor een persoon of een snelle douche voor twee. U zult voelen dat het douchewater koeler wordt, maar u kunt de hete stroom op de douchekraan verhogen en nog een laatste minuut om te spoelen. Het warme water verdwijnt niet zomaar, je krijgt een paar minuten waarschuwing.

 

Het is OK en geen bijzonder verspilling van gas of elektriciteit om de boiler aan te laten staan, vooral als je een druk gezin hebt. Zodra we gaan rijden zet ik de boiler uit. U kunt het desgewenst inschakelen, het is aan u.


Verwarming

Truma - Trumatic S 3002

De meeste campers hebben een bruine paneelverwarmer die eruitziet als een ouderwetse radiator. 

Het is gemaakt door Truma en op campers van de S-serie is het meestal een Truma 3002. Op campers van de 6- en 7-serie is het vaak een Truma 5002, wat gewoon een grotere versie is.
Bovenop zit een draai-druk knop. Zoals de meeste ouderwetse gaskachels, drukt u op de draaiknop en draait u deze links-om, en laat u los wanneer de vlam is ontstaan. Als je goed kijkt, vind je een klein inspectievenster en je zou de vlam moeten zien. U hoort mogelijk een tikgeluid, het ontstekingssysteem. Als je het bruine paneel verwijdert dan zit aan de onderkant een compartiment met 2 batterijtjes. Deze zorgen voor de ontsteking vonkjes. Zorg dat u weet waar deze batterijen zitten en voor een reserve paar.
Als de contacten van de batterij-houder vuil zijn dan werkt mogelijk de onsteking van de kachel niet meer. Schoonmaken.

Deze bruine kachel straalt niet alleen uit, maar verwarmt ook (in de meeste campers) warme lucht en een ventilator blaast de hete lucht door een systeem van kanalen naar uitlaten rondom het interieur van de camper. Zoek naar deze uitlaten, ongeveer 4 inch rond, en ze zouden plastic vlinderkleppen moeten hebben waarmee je de luchtstroom kunt aanpassen. Ze zijn qua concept vergelijkbaar met de ventilatieopeningen in een auto.

De ventilator die deze warme lucht blaast heeft een eigen regeling en als je de hete lucht wilt verdelen dan moet je deze inschakelen na het aansteken van de kachel.
Het is een klein bruin doosje en wordt meestal gemarkeerd met "Truma Vent". De schakelaar is 3-weg:

Op veel oude campers werkt deze functie niet of onvoorspelbaar en daarom gebruiken de meeste eigenaren de handmatige optie. Het is ook handig bij warm weer om de ventilator op volle snelheid te laten draaien terwijl de verwarming uit staat, omdat hierdoor de lucht rond de camper circuleert. Deze ventilator kan "zingen" naarmate hij ouder wordt. De lagers zijn versleten. meestal kun je een instelling vinden waar het niet zo erg is. Het is het Hymer-geluid. 

De ventilator wordt ook erg vuil door stof na 20 jaar of langer - schoonmaken kan de circulatie aanzienlijk verbeteren. Hierover staat hier nog een artikel over.

https://hymers700.blogspot.com/2019/01/cleaning-truma-blown-air-heating-fan.html

De hele nacht de ventilator laten draaien is prima - hoe moet je anders in de winter warm blijven? Het gebruikt wel wat woonaccu capaciteit, maar niet veel. Een volledig opgeladen HuishoudAccu moet de verwarmingsventilator minimaal 48 uur non-stop kunnen laten draaien.
Je camper heeft centrale verwarming, luchtverwarming - wees niet bang om het te gebruiken!

Op sommige campers als de HuishoudAccu leeg is, stopt de kachel ventilator, maar de verwarming zal nog steeds warmte uitstralen als een radiator. De kap van de kachel wordt dan wel heter!


Koelkast

Geen enkel ander apparaat veroorzaakt meer verdriet dan de koelkast! Maar je moet niet vergeten dat in de meeste klassiekers de koelkast, die 20 jaar geleden state-of-the-art was, nu meer dan 20 of zelfs 30 jaar oud is en al dan niet regelmatig is onderhouden. Er zijn nogal wat verschillende koelkastontwerpen gebruikt in Classic Hymers, dus ik kan niet specifiek zijn over je koelkast, maar ik kan de basis beschrijven.

De koelkast werkt op netstroom (als je bent aangesloten op de paalstroom van de camping), gas en sommige werken op 12v, maar alleen als je aan het rijden bent.

Het is een algemene misvatting dat de koelkast werkt op 12v vanaf de HA. Dat is niet zo. Het werkt alleen op 12v gevoed door de motordynamo als de motor draait. Dit komt omdat de koelkast veel stroom nodig heeft op 12v, te veel voor de HA, en is dus alleen ontworpen om te werken op 12v tijdens het rijden.
De meeste koelkasten hebben een rode schakelaar om 12v-werking te selecteren. Sommige rode schakelaars lichten op, andere niet. Deze schakelaar heeft geen functie tenzij de motor aan staat, maar moet wel aan staan ​​als je 12v koeling wilt tijdens het rijden.
Wanneer op 12v -tijdens het rijden- de koelkast niet zo koel blijft als op gas: Het is ontworpen om koel te blijven tijdens het rijden. Laad geen warme koelkast met nieuw voedsel aan het begin van een lange rit en verwacht dat het koel zal zijn als je daar aankomt op 12v.
Koel de koelkast de dag ervoor voor op aansluiting of gas, zodat je eten en bier in een reeds koude koelkast laadt.
Gebruik ijspakken of zelfs ijs in zakken, vooral in de zomer, om de koelkast voor te koelen als je hem eerst 24 uur niet aan hebt.

De meeste koelkasten hebben een groene schakelaar, die wel of niet oplicht. Hierdoor wordt de koelkast ingeschakeld vanaf 230 V aansluiting. Het werkt alleen als je bent aangesloten aan de paal op de camping of thuis.

Gas. Het hangt af van uw koelkastmodel, maar de basis is dat u op de gasknop drukt en draait en deze ingedrukt houdt totdat de koelkast ontsteekt. Ontsteking kan automatisch zijn - met een knipperende rode schakelaar, of handmatig, met een knop die je indrukt. Ik kan niet specifieker zijn omdat er veel verschillende koelkasten zijn. meer info over het onstekingssysteem......

Sommige koelkasten hebben een rooster, bij sommige koelkasten hoor je het gas ontsteken, op sommige koelkasten stopt de rode contactschakelaar met knipperen als de koelkast brandt en begint weer te knipperen als het gas om de een of andere reden uitgaat. Hopelijk heb je een handleiding.

Bij gas, maar aangesloten, moet de groene schakelaar uit staan.
U mag de koelkast niet tegelijkertijd op netstroom en gas gebruiken.

Het gasgedeelte van een oude koelkast faalt het meest - het heeft echt elk jaar een onderhoudsbeurt nodig en zou deel moeten uitmaken van uw jaarlijkse campercontrole.


"Koelkast werkt niet op gas"

Dit is het meest voorkomende probleem en de meest gestelde vraag op alle groepen en alle forums, niet alleen voor Hymers, maar alle caravans en campers ouder dan 20 jaar. Hier is de basisinformatie waarom dit zo is.

De eerste gouden regel is deze: als uw koelkast niet op gas werkt, sluit u camera aan op het campingnet 230V en schakel de 230V schakelaal op de koelkast in. Als het dan werkt op 230v, dan is er niets mis met het eigenlijke koelbit - het is gewoon het gas-gedeelte.
Maar als de koelkast niet werkt op 230v of gas, dan kan dat ernstig zijn en is het misschien tijd om een ​​nieuwe koelkast te kopen. De simpele regel is dat - om te kunnen werken, de koelkast alleen een warmtebron nodig heeft - van de gasbrander of van het 230v-element. 

==> Als het op een van beide werkt, kan het probleem meestal worden opgelost.

De reden dat het meer op gas faalt dan op 230v is dat er meer bewegende delen aan de gaszijde zijn en dat de gaszijde regelmatig moet worden schoongemaakt en onderhouden. het 230v-element is heel eenvoudig in vergelijking - het werkt of niet.

Zo werkt het gassysteem. 

Aan de achterkant van de koelkast is er een schoorsteen - het is eigenlijk een warmtewisselaar, maar het lijkt op een schoorsteen. Binnenin zit het 230v element. Er is ook een 12v-element op de meeste koelkasten - alleen gebruikt tijdens het rijden. Onderaan de schoorsteen staat een kleine blikken doos en in de blikken doos staat een brander. Het lijkt een beetje op een klein gasfornuis, alleen de ring is zo groot als een stuk van dubbeltje en de vlam is ongeveer zo groot als een middelgrote kaarsvlam. Maar het moet blauw zijn en een heel zacht 'brullend' geluid maken.

Het meest voorkomende probleem is dat jaren en jaren of vuil en stof erin zijn gekomen en hebben verhinderd dat de vlam ontstak of te klein werd. In de meeste gevallen is een goede poetsbeurt voldoende. Het is zo'n veelvoorkomend probleem dat er letterlijk honderden artikelen, blogs en video's zijn over hoe het te doen, ook op deze blog, en de groepen die ik beheer op FB.

Er zijn andere redenen waarom een ​​koelkast niet op gas werkt of in de zomer niet goed koelt (hint - slechte ventilatie, gecorrodeerde verbindingen), maar deze worden ook elders uitgelegd.

Het belangrijkste punt is dit - laat een dealer je geen nieuwe (>€ 1000,00 +) koelkast verkopen totdat je het door jezelf of een eerlijke vriend hebt laten controleren - ze kunnen worden gerepareerd. Let ook NIET op online onzin over het verwijderen en draaien van de koelkast. Of het trillen. Hoewel er een kern van waarheid in deze procedures zit, moeten ze op de juiste manier door een expert worden gedaan. Slecht of verkeerd gedaan, ze kunnen een koelkast vernielen die anders had kunnen worden bewaard. Dit alles wordt elders behandeld.

Eindelijk - niet alle koelkasten kunnen worden gered- als het niet werkt op gas of 230v en is gecontroleerd door een professional, dan is er niet veel te doen. 3-weg koelkasten werken op een gesloten chemisch systeem dat niet te repareren is. Uiteindelijk kan er veel corrosie aan de binnenkant van de pijpen ontstaan hetgeen de circulatie blokkeert. Maar goed werkende koelkasten van 25-30 jaar oud is geen uitzondering en dat is niet slecht.

Voor die mensen die inmiddels een nieuwere absorbtiekoelkast hebben van Thetford hier een artikel met een probleemoplossing voor een koelkast die niet op gas blijft branden,.


Gasflessen en gas

Ergens in de camper vind je een rijtje  gas schakelaars met verschillende symbolen erop - b.v. een sneeuwvlok voor de koelkast gasvoorziening. Deze hebben een doel, maar voor de doeleinden van deze basisgids mag u deze niet dagelijks aanraken. Laat ze aan.

Belangrijk is dat u tijdens het rijden het gas bij de fles moet uitschakelen. Veel eigenaren doen dat niet.
U moet altijd het gas bij de fles uitschakelen voor opslag.

Ik kan je niet vertellen hoe je een gasfles moet vervangen, omdat het een veiligheidsprobleem is. Zorg dat iemand competent is om het je te laten zien. Als je het eenmaal weet, weet je het.

Met een koelkast op gas, normaal koken en af ​​en toe opwarmen in de zomer of permanent opwarmen in de winter, dan kunt u verwachten dat een gasfles van 11 of 13 kg een maand meegaat in de zomer of een week in de winter. Dit is een extreem brede schatting. De koelkast en het verwarmen en koken van water gebruiken relatief weinig gas, maar de centrale verwarming die 24/7 aanstaat in een koude winter, gebruikt een fles in 4 tot 7 dagen, afhankelijk van hoe warm je wilt zijn en hoe koud buiten.

Hymers zijn allemaal “all weather campers”  - mensen gaan erin skiën. Je kunt 25 binnen zijn en min 10 buiten - het is gewoon een kwestie van gas.

Bij normaal gebruik zijn de meeste nieuwe eigenaren aangenaam verrast over hoe weinig gas hun camper gebruikt. Maar het loont om het te begrijpen en er een gevoel van te krijgen, want in tegenstelling tot de andere systemen is er geen meter die je vertelt hoeveel gas je nog hebt. Je moet er gevoel voor krijgen. Sommige eigenaren schudden de fles om te zien hoeveel er nog over is, anderen voelen zich met hun hand langs de zijkant van de fles omdat het feitelijke niveau van het vloeibare gas kouder is, maar de meeste mensen hebben twee flessen en wisselen om als er een leeg is, en dan weten om een ​​nieuwe fles te krijgen wanneer ze kunnen.

Veel campers  zijn achteraf uitgerust met hervulbare systemen, ofwel hervulbare flessen of onderliggende tanks. Vraag hier online naar.

Het probleem van 50 MB

Dit is een beetje technisch, maar het is erg belangrijk. Pre 95 classic Hymers verliet de fabriek met 50mb gasdruksystemen. Dit was uniek voor Duitsland van voor 95. De rest van Europa gebruikte 37mb gasdruk. Een Hymer van vóór 95 heeft gastoestellen - de koelkast van het fornuis en de verwarmingstoestellen zijn ingesteld voor een gasdruk van 50 MB en de flessen hebben regelaars van 50 MB. Er zou een grote vierkante sticker in de gaskast moeten staan ​​met de tekst 50mb. Zorg dat al uw apparatuur daarmee matcht. Bij twijfel: altijd een deskundige raadplegen.

Als u een nieuwe eigenaar bent, vraag dan advies.


Fornuis 

Druk en draai en steek handmatig aan. 

Houd de knop even ingedrukt totdat het thermokoppel warm genoeg is.

Koop een verlengde aansteker


Ovens

Ovens zijn een uniek Brits ding - de Duitsers hebben ze gewoon nooit geplaatst! Als uw klassieker een oven heeft, is deze waarschijnlijk achteraf gemonteerd.


Riolering - Zwart Water

 

De meeste klassiekers hebben een Thetford C3 cassettetoilet systeem. Het heeft een grote knop die je draait om de klep te openen en druk op om door te spoelen.

C2 / C3 / C4 - niet meer leverbaar | Thetford

Je opent de wc-klep door te draaien aan de gekartelde knop. Je doet je werk, drukt op de knop en als je geluk hebt, krijg je een beetje spoelwater - maak de kom schoon met de borstel en duw de dingen naar beneden in de tank. Sluit de klep.

 Je zult zien wanneer het vol begint te raken.

Buiten het busje is er een kleine deurtje. Open de deur en druk op de gele veiligheidspal (onderzijde cassette) die de cassette op zijn plaats houdt. Trek de cassette naar buiten, waggel naar het dichtstbijzijnde afvoerpunt, verwijder de gele dop, druk op de ontluchtingsknop en giet weg. Giet er wat blauwe vloeistof in (zie de zijkant van de fles) en laat een paar liter vers water in de cassette. Bij de stortplaats is altijd een slang aanwezig. 

Op campings zijn de waterslangen om te drinken en het riool door te spoelen wettelijk gescheiden, ook al is het hetzelfde water. 

Verwissel ze NOOIT. Ga nooit met een drinkwater slang uw Toiletcassette schoonmaken!!

Dat is de basis van de gevreesde cassette!

 De meest voorkomende fout is óf geen flush, óf een dribbel flush die zich in de bodem van de kom verzamelt. Er zit een klep in (onder de toiletrolhouder), een magneetklep genaamd, en deze sterft meestal na 20+ jaar van ouderdom en moet worden vervangen. Veel info hietover staat op een aparte pagina op deze website.

info Thetford bank-toilet met cassette


Ramen

De ramen zijn delicaat! Ga voorzichtig met ze om, leer hoe ze werken , forceer nooit iets. Nooit. De juiste werking moet soepel verlopen en heeft geen kracht nodig. Windows in Classics wordt vaak met de jaren versleten. Alles kan worden opgelost, maar ze zijn lastig om aan te werken.

Elke raamvergrendeling heeft een knop die altijd moet worden ingedrukt wanneer deze wordt bediend. Forceer de hendels niet. Het raam wordt opengehouden door zijsteunen. Sommige staanders werken met wrijving (door toedraaien aan de geleider) , sommige stangen hebben klikvergrendelingen. Leer voorzichtig hoe de jouwe werkt.

De meeste camper ramen hebben ingebouwde jaloezieën. Het verduisteringsgordijn trekt vanaf de onderkant omhoog. Je knijpt de twee knoppen tussen vinger en duim, houdt vast en trekt voorzichtig omhoog. Als u de knoppen loslaat, laat u de jaloezie voorzichtig naar beneden zakken, deze moet in stops stoppen. Als je goed kijkt, zie je dat de knoppen op het handvat kleine pinnen bedienen aan elke kant die zich in de sporen aan de zijkant bevinden - aan het zicht onttrokken. Leer hoe ze werken - forceer niets in de oude camper.

Ieder raam en jaloezie in de camper heeft zijn eigen karakter.

De horren, die op de meeste campers zijn gemonteerd, trekken van boven naar beneden. Deze hebben geen vergrendelingen of knoppen. Je trekt ze naar beneden om de onderste jaloezie te ontmoeten, en ze moeten aan het handvat in elkaar klikken. De twee blinds bewegen dan samen op en neer. Je kunt een raam open hebben, de blinden half omhoog en frisse lucht krijgen, maar geen insecten. U kunt de hor ook volledig naar beneden laten zakken en aan de onderkant sluiten op de gesloten jaloezie voor maximale ventilatie en volledige bescherming tegen insecten.

Maak er geen gewoonte van om 's nachts de onderste jaloezie in de gesloten hor bovenaan te rammen in de hoop dat het allemaal in elkaar klikt. Dit zal werken, maar zal het leven van blinden verkorten. 

Trek de onderste jaloezie bijna gesloten omhoog, trek vervolgens de hor naar beneden zodat deze soepel klikt en vergrendelt, en breng ze beide omhoog naar de volledig gesloten positie.

In de zomer of winter, met de jaloezie volledig gesloten, maar het raam enigszins open, krijg je wat ventilatie door de sleuven die je in het raamkozijn kunt zien.

Behandel je zonwering zorgvuldig! Er zijn veel verhalen geschreven over het rollo-onderhoud. Zoek die online op.


Woondeur 

Behandel de voordeur met respect - het is duur als het fout gaat. Het is bekend dat de scharnieren kunnen breken en moeilijk te verkrijgen zijn. Laat de deur niet in de wind waaien - zet hem goed vast. menig vakantie is verpest door een kapotte deur. Houd de pasvorm en uitlijning in de gaten en pas deze indien nodig aan.


Cabine radio. 

Veel radio's in de cabine worden aangedreven door de StartAccu en niet door de HuishoudAccu.

Als dat in jouw camper zo  is, dan kan bij langdurig gebruik en weinig rijden de startaccu leeg raken.
Als dit een probleem voor je is (als je een lege startaccu heb kun je de camper niet meer starten): het is een makkelijke klus om de cabineradio opnieuw aan te sluiten op de Huishoudaccu in plaats van op de Startaccu. 

Een paar uur zachte achtergrondmuziek zal je SA niet laten vervallen, alleen uren en uren op vol volume. Houd bij twijfel accu 1 meter in de gaten. Als het onder de 12v zakt omdat je de radio hebt gespeeld, schakel dan uit, start de motor en als het lukt, laat het dan 15 minuten tikken. Ga dan je camper radio opnieuw bedraden.


Trapje

Sommige campers hebben handmatige stappen, andere zijn elektrisch. Sommige bestelwagens hebben een waarschuwingslampje dat de trede omlaag is. Niets is zo gênanter voor een beginneling dan wegrijden met de stap naar beneden en misschien schade veroorzaken. Dus maak een gewoonte van een checklist. Koelkast op 12v, opstap, verwarming uit, dakverlichting naar beneden, ramen gesloten, kasten gesloten en vergrendeld. De checklist voor elk busje zal iets anders zijn - het is de gewoonte die telt. 


Tot slot

 

Dit is een zeer eenvoudige handleiding, geen instructiehandleiding. De meeste, maar niet alle, Hymers van voor 1995 zijn ongeveer zoals beschreven.

Veel campers hebben zonnepanelen, tv-systemen, muzieksystemen en allerlei accessoires, maar niets hiervan is relevant voor deze zeer eenvoudige gids.


Veel voorkomende problemen van het voertuig

Hier is een lijst met de meest voorkomende problemen die zich voordoen met klassieke Hymers, en al deze problemen worden behandeld in andere blogs of in de groepen online - ik vermeld ze hier zodat als ze je overkomen, je op zijn minst een beetje gerustgesteld zult zijn.


 

 

 

 

Krachtsverlies op heuvels of zelfs stotteren en dan stoppen.

Oorzaak - brandstofgebrek - de filters zijn niet vervangen.

Makkelijk te repareren.

 

Schakelen lukt niet meer

Oorzaak - de schakelarmen aan de zijkant van de versnellingsbak zijn losgeraakt.
GEEN nieuwe versnellingsbak, dus laat je niet misleiden.
Gemakkelijke oplossing.

Graanachtige geluiden die bochten nemen of over hobbels gaan.

Oorzaak - versleten ophangbussen.

 

Het lampje van de gloeibougie gaat aan en het start koud.

Oorzaak - een of meer gloeibougies zijn defect. eenvoudige oplossing -
vervangen als set van 5.

 

De temperatuurmeter klimt naar de rode zone op lange heuvels.

Oorzaak - defecte viskeuze ventilator - dwz ventilator gaat niet draaien  wanneer dat zou moeten.
Ook veroorzaakt door een oude radiator geblokkeerd door jarenlang vuil.

 

Motor rammelt bij het vinkje.

De meeste oude huurlingen hebben een kenmerkende tic tic die de klepstoters zijn, maar als het een luidruchtige rammelaar is, dan is het bijna altijd het spanmechanisme van de ventilatorriem. Deze moet elke 10 of 20 jaar worden vervangen. Veel info online. Maak een opname en plaats deze online.


 

 float: left                Fiat (en Fiat-familie).

 

Ik ben geen Fiat-expert, maar het meest voorkomende probleem bij oudere Fiats is het verlies van de 5e versnelling. Dit wordt online vaak behandeld. Nogmaals, laat u niet in een nieuwe versnellingsbak steken. Het kan eenvoudig worden opgelost, maar u moet een goede garage vinden die bekend is met het probleem.


 

Woongedeelte Camper

 

Dasboard

Dashboard lijkt uit zichzelf te bewegen, op hobbels en hoeken. Oorzaak - Het houten dashboard is na vele jaren losgekomen. Het moet op een bepaald moment op de meeste bestelwagens worden gedaan. Het is een goed gedocumenteerde oplossing - alles wat je nodig hebt is basisgereedschap, boor en decoupeerzaag en een plaat multiplex van de lokale handelaars. Tegelijkertijd kunt u de voorkant van het busje opnieuw geluiddicht maken.

 

Lekkende ramen

Elke keer dat het hevig regent - echt hevig in de wind - ga je om het raam naar binnen met een fakkel op zoek naar water. De ramen zijn verzegeld met sealer maar dit gaat na vele jaren kapot. Alle ramen van alle bestelwagens moeten na 20+ jaar opnieuw worden verzegeld. Het is een heel gemakkelijke klus, maar om het goed te doen moet je het hele raam eruit halen. Leg geen nieuwe sealer op de oude en gebruik geen siliconen. Veel nuttige informatie online. Als u water in een deel van het busje vindt, MOET u handelen. Vocht en rot kunnen je trots en vreugde verpesten als ze niet worden behandeld.

Zachte sponsachtige vloer

De meeste klassiekers hebben vloeren die niet van massief hout zijn gemaakt, maar van sandwichmateriaal met schuimisolatie. Als je sponsachtige stukjes voelt, meestal in de keuken, raak dan niet in paniek. Dit kan worden verholpen door een speciaal expanderend schuim te injecteren. Vraag online.

Lekkend dakluik

 Heel gewoon, kan worden opgelost, maar handel snel, anders zal je dak rotten.

Gebarsten douchebak en wastafels.

Kan mooi ter plaatse worden gerepareerd door een bedrijf genaamd Speedcoat. Douchebakken zijn een grote klus om uit te nemen, dus probeer ze op hun plaats te houden als je kunt. Als je gewoon een waterdichte oplossing wilt en het niet erg vindt om de reparatie te zien, dan kun je dit repareren met een speciale lijm genaamd Repaplas - vraag het online.

Gootstenen, gebarsten afvoer gaten.

We hebben oplossingen en leveranciers voor de meeste problemen.
Vraag online.

Waterkranen en douches

vraag online.


Schade aan uw camper

 

Als u een ongeluk krijgt in een klassieke Hymer, zal uw schade-expert waarschijnlijk proberen het af te schrijven - de meeste grote reparaties kosten waarschijnlijk meer dan de verzekeringswaarde van het busje. Omdat de bestelwagens oud zijn, zullen de meeste dealers, waaronder officiële Hymer-dealers, het niet willen weten. De enige manier om hopelijk te voorkomen dat uw kostbare klassieker wordt afgeschreven, is door een expert op het werk te krijgen. 

Laat je niet duwen door je verzekeringsmaatschappij. Als u van uw klassieke camper houdt, spreek dan bij het afsluiten van uw polis een "taxatie waarde" af met uw verzekeraar. Dit voorkomt toekomstige onduidelijkheden.


Reserveonderdelen

 

Brownhills en Coastal Motorhomes zijn uw belangrijkste leveranciers. Maar vraag online om advies. Hymers zijn Duitse busjes en zijn daar nog steeds erg populair, maar de Duitse scene is moeilijk te navigeren vanwege het taalprobleem. Maar we hebben wel contacten als dat nodig is.

 

Uw belangrijkste informatiebron voor Classic Hymer Technische informatie is de Facebook-groep die ik run genaamd "Classic Hymers Technical”.

 

In Nederland is er een actieve vereniging “Dubbellucht”. Hier is veel kennis in huis van uw oude Mercedes bussen.

De schrijver van dit verhaal: Ron Bentham.  

 

https://www.facebook.com/groups/297054424534823/

 

Vertaling: Rob Zeijen met hulp van Google Translate

Wilt u de gids printen? Klik dan HIER en geef vervolgens nog een printopdracht.

(Windows: <Ctrl+P> | Mac <Command+P>)


Heeft u aanvullingen/opmerkingen? Laat het mij a.u.b weten






Typ hier het getal over. (Spam-preventie)

42351

 

Last edited: